Ułatwienia dostępu

  • Skalowanie treści 100%
  • Czcionka 100%
  • Wysokość linii 100%
  • Odstęp liter 100%

WŁADYSŁAW CZARNOWSKI HONOROWYM OBYWATELEM GMINY BRUSY

Opublikowano: poniedziałek, 28.04.2025

25 kwietnia br. odbyła się nadzwyczajna XI sesja Rady Miejskiej w Brusach. Radni podjęli uchwałę w sprawie nadania tytułu "Honorowy Obywatel Gminy Brusy" Władysławowi Czarnowskiemu, założycielowi i pierwszemu kierownikowi zespołu folklorystycznego Krëbane. 

O nadanie tytułu wnioskował do Rady Miejskiej burmistrz Brus Witold Ossowski. Wniosek został wcześniej zatwierdzony przez Kapitułę nadania tytułów Honorowy - Zasłużony Obywatel Gminy Brusy. 

 

Władysław Czarnowski urodził się 22 sierpnia 1938 r. w Leśnie. Edukację rozpoczął w szkole podstawowej w Leśnie, następnie kontynuował ją w Liceum Pedagogicznym w Kościerzynie (1953-1958). To właśnie okres nauki w liceum sprzyjał rozwojowi pasji pana Władysława. Kształcił się tam pod okiem wybitnych nauczycieli-regionalistów m.in. Lubomira Szopińskiego, twórcy Kaszubskiego Zespołu Pieśni i Tańca „Kościerzyna”. Tam też nauczył się gry na skrzypcach. W 1965 r. ukończył Studium Nauczycielskie w Toruniu, na kierunku „wychowanie muzyczne”. W późniejszych latach uzupełniał wykształcenie – w 1981 r. uzyskał stopień magistra na wydziale pedagogiki Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, a w 1983 r. ukończył studia podyplomowe na Uniwersytecie Gdańskim z zakresu dialektologii kaszubskiej i historii Pomorza.
Pan Władysław Czarnowski to wybitna postać zasłużona dla rozwoju kultury kaszubskiej i życia społeczno-kulturalnego regionu Zaborów. Jego działalność przez dekady kształtowała tożsamość lokalną, wzmacniała poczucie wspólnoty oraz promowała kaszubszczyznę nie tylko w kraju, ale i poza jego granicami.
Wychowany w rodzinie wielodzietnej, w której żywy był język i duch kaszubski, od najmłodszych lat angażował się w działania służące pielęgnowaniu tradycji i tożsamości regionalnej. Już w 1968 r. zainicjował powstanie pierwszego zespołu folklorystycznego w Dąbrówce, a następnie w Kamieniu Krajeńskim, gdzie pełnił funkcję dyrektora Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury. Najbardziej spektakularne efekty jego pracy dostrzegalne były jednak w Brusach – miejscu, z którym związany był przez blisko trzy dekady, kierując domem kultury, a później Młodzieżowym Domem Kultury.
Pomimo trudności okresu stanu wojennego, pan Czarnowski z niezwykłą determinacją wyremontował i rozwinął lokalną placówkę kultury, przekształcając ją w centrum życia artystycznego i edukacyjnego regionu. Dzięki jego pasji i wizji działalność instytucji objęła różnorodne formy: od tańca ludowego, przez plastykę, fotografię, języki obce, po teatr i muzykę instrumentalną.
Szczególne miejsce w dorobku pana Władysława zajmuje Kaszubski Zespół Folklorystyczny „Krëbane” – fenomen na skalę nie tylko regionalną, ale i ogólnopolską. Zespół, skupiający setki młodych ludzi w siedmiu grupach wiekowych, odnosił sukcesy zarówno w kraju, jak i za granicą, stając się ambasadorem kultury kaszubskiej. Jego rozwój był możliwy także dzięki szerokiemu zaangażowaniu społeczności – w tym osób, które własnoręcznie haftowały stroje zespołowe.
Od 1991 r. pan Władysław był współtwórcą i redaktorem lokalnego pisma „Zabory”, wydawanego przez MDK. Wspierał jego rozwój, angażując się w zbieranie materiałów, redagowanie oraz kolportaż. Był również inicjatorem i organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Folkloru w Brusach, którego prestiż potwierdzony został przyznanym w 2000 r.  w Helsinkach członkostwem Międzynarodowej Rady CIOFF. Festiwal ten odegrał ogromną rolę w promocji gminy, co zostało uhonorowane tytułem „Miasto R.  2000” i nagrodą Związku Miast Polskich. Działalność pana Czarnowskiego wykraczała poza sferę instytucjonalną. Wspierał lokalnych artystów i inicjatywy społeczne, był jednym z twórców teatru ludowego „Zaboracy”, pomagając w rozwijaniu kapeli i pozyskiwaniu choreografów. Znacząco przyczynił się również do promocji twórczości wybitnego artysty ludowego Józefa Chełmowskiego. Jako członek zarządu, a w latach 2001–2007 prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, wniósł ogromny wkład w integrację środowisk kaszubskich oraz propagowanie ich dziedzictwa. Równolegle, w latach 1998–2006, pełnił funkcję zastępcy burmistrza Brus, przyczyniając się do rozwoju lokalnego samorządu.
Za swoje zasługi dla kultury ludowej otrzymał liczne wyróżnienia, są to: Skra Ormuzdowa (1990), Zasłużony Działacz Kultury, Złota oznaka CIOFF, Nagroda im. Oskara Kolberga (2003), Złoty Krzyż Zasługi, Pomorska Nagroda Artystyczna (2001), Nagroda Ministra Kultury, Nagroda Ministra Edukacji Narodowej, Medal Stolema (2018).
Po zakończeniu działalności zawodowej, pan Władysław oddał się pracy pisarskiej, dokumentując dziedzictwo regionu i własną drogę życiową. Wydał dotąd m.in.: Boże Męki na Zaborach (2014). W krainie lasów i jezior w dorzeczu Brdy i Czarnej Wody (2014), Był sobie Krëban (2017), Był sobie Krëban, tom II (2018) oraz Rosyjska ruletka, czyli jak organizowałem Międzynarodowy Festiwal Folkloru (2019).
Działalność pana Władysława Czarnowskiego to wzór służby publicznej i społecznej, nacechowanej pasją, skromnością i konsekwencją. Jego dokonania w sposób trwały wpisały się w historię naszej społeczności. Przyznanie Mu tytułu Honorowego Obywatela jest wyrazem uznania i wdzięczności za dziedzictwo, które pozostawia kolejnym pokoleniom.


Udostępnij w sieci