Pomnik upamiętniający partyzantów poległych w walce z okupantem hitlerowskim

Lokalizacja: Męcikał, przy drodze Brusy - Chojnice

Data upamiętnienia: 1969

Obelisk kamienny upamiętniający partyzantów, którzy zginęli w dniu 21 marca 1944 roku w walce z okupantem hitlerowskim w okolicy bunkra "Zielony Pałac" położonym ok. 2 km od wsi Męcikał. 

Pomnik pamięci pomordowanych mieszkańców wsi Kosobudy - ofiar zbrodni hitlerowskich w latach 1939 - 1945

Lokalizacja: przy trasie Kosobudy - Czersk

Data odsłonięcia: 1981 rok

Miejsce upamiętniające zamordowanych mieszkańców wsi Kosobudy, w latach 1939 - 1945, za swoją patriotyczną postawę i przynależność do związku zachodniego mieszkańców wsi Kosobudy.

Obelisk upamiętniający zamordowanie 64 kobiet pochodzenia żydowskiego

Lokalizacja: przy drodze Leśno - Lubnia, w okolicy posesji Leśno - Wybudowanie 1

Data odsłonięcia: 27 września 1986 roku

Pomnik upamiętniający zamordowanie 64. kobiet pochodzenia żydowskiego zatrudnionych na dworcu kolejowym w Dziemianach (powiat kościerski). W dniu 9 lutego 1944 roku zostały przewiezione do Leśna, następnie rozstrzelane w oborze i spalone, a następnie pochowane w ogrodzie. Nazwisk pomordowanych nie ustalono. W 1968 r. zwłoki ekshumowano i pochowano na cmentarzu Ofiar Terroru w Chojnicach.

O historii Żydowskich Kobiet, upamiętnionych w tym miejscu można posłuchać w audycji radiowej https://weekendfm.pl/?n=111894&opowiem-ci-historie-odcinek-120-ss-lager-sophienwalde-auenarbeitslager-bruss-obozy-w-dziemianach-w-czasie-ii-wojny-swiatowej

Pomnik upamiętniający poległych funkcjonariuszy Straży Granicznej

Lokalizacja: Skoszewo

Data odsłonięcia: 2017 rok

Krzyż oraz głaz narzutowy z tablicą o treści:

W tym miejscu 1 września 1939 r. o świcie
broniąc granicy państwa przed niemiecką agresją
poległo dwóch funkcjonariuszy Straży Granicznej Rzeczypospolitej Polskiej:
st. str. Piotr Leszczyłowski
str. Adam Mieczysław Koziarski.
Cześć Ich pamięci!

Przechodniu powiedz Ojczyźnie,
że spełniliśmy swój obowiązek.

Miejsce upamiętnia śmierć funkcjonariuszy Straży Granicznej, którzy zginęli w dniu 1 września 1939 roku broniąc granic RP  w miejscowości Skoszewo. Dzięki relacjom światków tamtych wydarzeń znane jest miejsce Ich śmierci. Funkcjonariusze ci nie wycofali się, ani nie poddali. Starali się za wszelką cenę opóźnić wkroczenie niemieckich formacji na teren Polski. Dzięki ich postawie możliwe było ukrycie się osób mieszkających po ówczesnej polskiej stronie granicy, które były narażone na represje ze strony wkraczających sił niemieckich. Zdarzenie i osoby zweryfikowane zostały przez Biuro Upamiętnienia Walk i Męczeństwa - Instytut Pamięci Narodowej.

Cmentarz żołnierzy radzieckich

Lokalizacja: przy drodze wojewódzkiej nr 235 na trasie Chojnice - Kościerzyna, w pobliżu miejscowości Żabno

Data odsłonięcia: 1946 rok

Miejsce pochówku 387 żołnierzy Armii Radzieckiej poległych w walkach na terenie gminy Brusy, w dniach 20 - 23 lutego 1945 r. pochowanych w 2 mogiłach zbiorowych. Zwłoki spoczywających tu Żołnierzy ekshumowano w miejscowościach: Brusy, Czapiewice, Czarniż, Giełdon, Huta, Kosobudy, Lubnia, Małe Chełmy, Męcikał, Okręglik, Olszyny, Parzyn, Rudziny, Skoszewo i Wielkie Chełmy.