niedziela, 02 kwiecień 2023 07:00

8. rocznica śmierci Stanisława Pestki

Stanisław Pestka 2023

 

Stanisław Pestka urodził się 8 kwietnia 1929 r. w Rolbiku. Ukończył liceum w Kościerzynie i polonistykę na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Był nauczycielem, pracował jako dziennikarz, w latach 1969-72 i 1990-1994 - redaktorem naczelnym „Pomeranii”. Jako poeta kaszubski rodem z Rolbika zadebiutował w latach 70. Ma na swoim koncie kilka tomików wierszy, które zdaniem krytyków wyznaczyły nowe drogi poezji kaszubskiej. Poezja Jana Zbrzycy jest osadzona w kaszubskiej tradycji. Jest tu nostalgia za rodzinnymi stronami, są odwołania do kultury uniwersalnej. Bogaty język zadziwia neologizmami. Autor wspominał w swoich utworach dom rodzinny i swoją rodzinę, w której mówienie po kaszubsku było czymś naturalnym. Powtarzał, że to na Zaborach osłuchał się z mową kaszubską, to jego mała ojczyzna: Widno, Kaszuba, Laska, Zbrzyca. Stanisław Pestka był twórcą wyjątkowym. Jego refleksja o języku kaszubskim doprowadziła do przeświadczenia, że nie może to być tylko język do opowiadania dowcipów. Powinien wyrażać wszystko, nawet abstrakcyjne rzeczy. Tomiki jego wierszy usiłują więc zmierzyć się – w myśl tego stwierdzenia - nie tylko z pożegnaniem ukochanych i wspomnieniem matki, także ze zmysłową urodą świata, jego problemami, bolesnymi kartami historii, np. zagładą Żydówek w Leśnie, opisują realia południowych Kaszub, rodzinnych stron poety. Stanisław Pestka w swej twórczości poruszał ważne i ciekawe dla Kaszub i Pomorza tematy kulturalne, społeczne i polityczne. Jan Zbrzyca był również wyrazicielem najważniejszych myśli ruchu kaszubskiego. Zawsze twierdził, że Kaszubi mają język, który jest czymś więcej niż dialekt. Od nich samych zależy, jaką pójdą drogą i czy pozostaną wierni dwóm ojczyznom - polskiej i kaszubskiej. Żeby nie rozpłynęli się w coraz bardziej zunifikowanym świecie, muszą czerpać z rodzinnej gleby, tak jak czynił to ten wielki poeta. W dorobku publicystycznym twórcy znajdziemy wiele reportaży, broszur i felietonów. Ze źródła Legalne kasyna Ponadto Stanisław Pestka sprawdzał się także jako pisarz, twórca takich książek jak: „W kręgu kaszubskiego kaduceusza” (1983) i „W stolëcë chmurników” (2011). Nie można zapomnieć także o staraniach Jana Zbrzycy w powstanie Kaszubskiego Liceum Ogólnokształcącego w Brusach. Twórczy dorobek Jana Zbrzycy doceniono wieloma nagrodami, m.in.: Medalem Stolema (1975), Pieczęcią Świętopełka Klasy Złotej (1991) i gdańskim Medalem ks. Mestwina II (2013). Ponadto 29 czerwca 2006 roku Rada Miejska w Brusach na mocy uchwały Nr XXV-240/2006 przyznała autorowi tytuł Honorowego Obywatela Miasta i Gminy Brusy. Stanisław Pestka zmarł 2 kwietnia 2015 roku w Gdańsku.

Wyświetlony 9115 razy